Η παροντική ανασκόπηση θα ασχοληθεί με την υιοθεσία τέκνων από ΛΟΑΤΚΙ με ειδική αναφορά στα τρανς άτομα. Σκοπός της ενεστώσας βιβλιογραφικής ανασκόπησης δεν είναι η στοχοποίηση της εν λόγω κοινότητας αλλά η πληροφόρηση όπως αυτή απορρέει απ’ την επιστημονική κοινότητα.
Η ανατροφή των παιδιών από τρανσέξουαλ γονείς/κηδεμόνες αποτελεί ένα υπο-ερευνημένο πεδίο.
Μία μεταναλυτική έρευνα για ΛΟΑΤΚΙ θέλησε να υπογραμμίσει την έλλειψη γνώσεων και δεξιοτήτων των παρόχων φροντίδας για τους τρανς πληθυσμούς γύρω από τη φροντίδα και την ανατροφή των παιδιών (Cocker C. et al, 2019) παρουσίασε ορισμένα ευρήματα από μια συστηματική ανασκόπηση αναφορικά με το τι γνωρίζουμε για την τρανσέξουαλ ανατροφή των παιδιών; Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αν και πρόσφατες έρευνες έχουν επιδοθεί στους τρόπους με τους οποίους διασταυρώνονται οι ταυτότητες φύλου και γονικής μέριμνας, ωστόσο λίγα είναι γνωστά για το πώς τα παιδιά και οι έφηβοι με τρανς γονέα βιώνουν την οικογενειακή ζωή και τις σχέσεις (Zadeh, S. Imrie & S. Golombok, 2021).
Αρκετά παιδιά εξέφρασαν συνεχείς προκλήσεις σε σχέση με την κατανόηση της ταυτότητας φύλου των γονέων τους. Ευνόητα λοιπόν τίθενται τα παρακάτω ερωτήματα: Σε ποιο βαθμό οι ΛΟΑΤΚΙ ενήλικες αποτελούν ικανούς θετούς γονείς; Τα παιδιά που έχουν υιοθετηθεί από ΛΟΑΤΚΙ γονείς μεγαλώνουν με υγιείς τρόπους; Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στη θετική οικογενειακή λειτουργία σε θετές οικογένειες με ΛΟΑΤΚΙ γονείς; Πως δύναται άτομα που θεωρούν ότι το φύλο είναι εύπλαστο, να αποτελέσουν εστία σταθερότητας και προτύπου, στα τέκνα που επιθυμούν να υιοθετήσουν; Μήπως τελικά εκμαυλίζεται ο θεσμός της οικογένειας;
Όλα τα αφηγηματικά κριτήρια κοινωνικοποίησης και ανάπτυξης της προσωπικότητας, ακολουθώντας το παράδειγμα του Freud και του Piaget έχουν τονίσει την κρίσιμη σημασία των πρώιμων εμπειριών. Οι σύνθετοι τρόποι με τους οποίους οι εμπειρίες, οι αναμνήσεις και οι φαντασιώσεις των παιδιών έχουν διαρκή επιρροή στην ανάπτυξή τους και τη σημασία των σχέσεων γονέα-παιδιού. Πολλοί μελετητές έχουν εστιάσει την προσοχή τους στους τρόπους με τους οποίους η ανάπτυξη των παιδιών διενεργείτε μέσα σε ένα μεταβαλλόμενο σχεσιακό περιβάλλον, ιδίως όσον αφορά την πατρική φιγούρα. Οι διαδικασίες με τις οποίες τα βρέφη συνδέονται με τους πατέρες τους παρουσιάζουν αντιληπτές διαφορές στη φύση και τον αντίκτυπο των σχέσεων μητέρας και πατέρα-παιδιού. Πρέπει να γίνει κατανοητό στο πλαίσιο ενός οικογενειακού συστήματος, η φύση της πολυπλοκότητας των σχέσεων εντός της οικογένειας όσο και τον τρόπο με τον οποίο αυτές εντάσσονται σε μια πληθώρα εξωγενών παραγόντων και επιρροών. Αναλόγως την ηλικία του παιδιού οι σταδιακοί μετασχηματισμοί που προκύπτουν, συνδέονται αναντίρρητα με το είδος των σχέσεων γονέων-παιδιών κατά τη διάρκεια μεγαλώματος (Lamb, M. E., & Lewis, C., 2010).
Όπως προαναφέρθηκε η ανατροφή των παιδιών δεν είναι ένα θέμα που η επιστημονική και όχι μόνο κοινότητα έχει πάρει αψήφιστα. Δεδομένου ότι αρκετά συχνά κοινωνικής φύσεως θέματα διέπουν την καθημερινότητά μας όπως η υιοθεσία, θα πρέπει να συνυπολογίζονται και να πληρούνται μια πληθώρα κριτηρίων πριν αυτή αποφασιστεί. Τα κριτήρια πρέπει να είναι ορθολογικως δομημένα και πάντα υπό το βασικό ζητούμενο. Ποιο αποτελεί το ενδεικνυόμενο περιβάλλον ανατροφής του παιδιού και πως αυτό θα αποφασίζεται.
Γραπτά στοιχεία που υποβλήθηκαν από την καθηγήτρια Rosa Freedman, την καθηγήτρια Kathleen Stock και τον καθηγητή Sullivan [GRA2021]
Αποδεικτικά στοιχεία και στοιχεία σχετικά με τα ποσοστά παραβάσεων των τρανς γυναικών
Αυτή η σουηδική μελέτη κοόρτης (είδος μελέτης παρατήρησης η οποία περιγράφει μια ομάδα ατόμων με ένα κοινό χαρακτηριστικό) από τους Dhejne et al. (2011) ακολούθησε έναν πληθυσμό ατόμων που είχε υποβληθεί σε χειρουργική και νόμιμη αλλαγή φύλου που περιλάμβανε ορμονική θεραπεία και χειρουργική επέμβαση σε 324 άτομα συνολικά και τους συνέκρινε με διαφυλική ομάδα ελέγχου. Τα ευρήματα έδειξαν ότι τα τρανσέξουαλ άτομα ήταν πιο πιθανό να είναι εγκληματικά από τα μη τρανσέξουαλ ίδιου φύλου γέννησης στην πρώτη μελέτη κοόρτης. Οι μεταβάσεις φύλου αρσενικό σε θηλυκό παρουσίαζαν πάνω από 6 φορές περισσότερες πιθανότητες να καταδικαστούν για αδίκημα από τις γυναίκες και 18 φορές πιο πιθανό να καταδικαστούν για βίαιο αδίκημα.
Τα στατιστικά στοιχεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης (2020 Data) δείχνουν 76 από τους 129 άνδρες κρατούμενους που αναγνωρίζονται ως τρανσέξουαλ (δεν υπολογίζονται με GRCs*) έχουν τουλάχιστον 1 καταδίκη για σεξουαλικό αδίκημα. Αυτό περιλαμβάνει 36 καταδίκες για βιασμούς και 10 για απόπειρα βιασμού.
*GRCs: Η σύγκρουση ρόλων φύλου (GRC; O’Neil, Helms, Gable, David, & Wrightsman, 1986) είναι μια ψυχολογική κατάσταση στην οποία οι κοινωνικοποιημένοι ρόλοι των φύλων έχουν αρνητικές συνέπειες για τα άτομα. Εμφανίζεται όταν οι άκαμπτοι, σεξιστικοί ή περιοριστικοί ρόλοι των φύλων οδηγούν σε προσωπικούς περιορισμούς, αποκλίσεις ή παραβιάσεις των άλλων ή του εαυτού τους.
Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι η αναλογία των σεξουαλικών παραβατών κατά των κοριτσιών έναντι των παραβατών κατά των αγοριών παιδιών είναι περίπου 2:1, ενώ η αναλογία των γυναίφιλων προς τα ανδρόφιλα μεταξύ του γενικού πληθυσμού είναι περίπου 20:1.
Η διερευνητική μελέτη των Freund K. και Watson R.J. μέσω φαλλομετρικών δοκιμών για τον υπολογισμό του ποσοστού των αληθινών παιδεραστών μεταξύ διαφόρων ομάδων σεξουαλικών παραβατών κατά παιδιών και λαμβάνοντας υπόψη τον μέσο αριθμό θυμάτων που αναφέρθηκαν προηγουμένως ανά ομάδα δραστών, έδειξε τα παρακάτω. Η αναλογία ετεροφυλόφιλων προς ομοφυλόφιλων παιδεραστών υπολογίστηκε ότι είναι περίπου 11:1. Αυτό υποδηλώνει ότι το προκύπτον ποσοστό πραγματικών παιδεραστών μεταξύ ατόμων με ομοφυλοφιλική ερωτική τάση είναι μεγαλύτερο από αυτό σε άτομα που αναπτύσσονται ετεροφυλόφιλα.
Συνοψίζοντας τα παραπάνω, προκύπτει ότι λίγα είναι γνωστά για τη σχέση μεταξύ της δυσφορίας των φύλων και της εγκληματικότητας. Απαιτείται περισσότερη διεξοδική έρευνα για την ανάπτυξη μιας τυπολογίας των διεμφυλικών σεξουαλικών παραβατών και των πιθανών μέσων κινδύνου.
Σύμφωνα με τον καθηγητή ψυχολογίας Jordan Peterson, συγγραφέα που έχει ουκ ολίγες φορές προκαλέσει το κοινό αίσθημα με την κριτική αλλά συνάμα κονσερβατιστική του σκέψη, δεν κατακεραυνώνει (ως πιθανώς αναμένετο ιδεολογικά) την ανατροφή παιδιών από ομοφυλόφιλους. Απλά πάει ένα βήμα παραπέρα λέγοντας ότι αυτή, συνοδεύεται από επιπλέον προκλήσεις. Συνεχίζοντας αναφέρει ότι οι γκέι γονείς πρέπει να βρουν έναν τρόπο να αντισταθμίσουν την έλλειψη «θετικού» εκπροσώπου του άλλου φύλου στην ανατροφή του παιδιού και ότι οι ομοφυλόφιλοι γονείς πρέπει να αντισταθούν σε κάθε πειρασμό να ζωγραφίσουν το άλλο φύλο με ένα αρνητικό ύφος.
Ερωτηθείς για την υιοθεσία του ίδιου φύλου εκείνος απαντά: «Πιστεύω ακράδαντα ότι η πυρηνική οικογένεια είναι η μικρότερη βιώσιμη ανθρώπινη μονάδα: μητέρα, πατέρας, παιδί και αν την κατακερματίσεις κάτω θα πληρώσεις».
Συνεχίζοντας, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία τα άτομα LGBTQ έχουν περισσότερες από διπλάσιες πιθανότητες από τους ετεροφυλόφιλους άνδρες και γυναίκες να εμφανίσουν διαταραχή ψυχικής υγείας στη διάρκεια της ζωής τους. Έχουν 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη, άγχος και κατάχρηση ουσιών σε σύγκριση με τα ετεροφυλόφιλα άτομα.
Σύμφωνα με το medicalnewstoday ορισμένες παθήσεις που είναι πιο συχνές μεταξύ των τρανς ατόμων, είναι:
• Διπολική διαταραχή
• Οριακή διαταραχή προσωπικότητας
• Διασχιστική διαταραχή ταυτότητας (διαταραχή πολλαπλής προσωπικότητας)
• Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
• Σχιζοφρένεια
• Σχιζοσυναισθηματική διαταραχή
Αν και έχουν δημοσιευτεί αρκετές έρευνες στο εξωτερικό που σκιαγραφούν την ψυχική ανθεκτικότητα, διάθεση αλλά και ψυχοπαθολογικής φύσεως συμπεριφορές των LGBTQ, (χωρίς να υπάρχει από μέρους μου επικριτική διάθεση), παρατηρούμε ότι τα mainstream sites που προωθούν μια πιο pop psychology κουλτούρα, αποφεύγουν να δείχνουν. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από λεκτικούς μηχανισμούς και ειδικούς επικοινωνιακούς χειρισμούς. Αλλάζοντας τις λέξεις προκειμένου να γίνουν κοινωνικά πιο αποδεκτές αλλάζουμε στην ουσία το νόημα! Καταργώντας τις καθιερωμένες προσφωνήσεις και εισάγοντας νεολογισμικές έννοιες, λέξεις και αντωνυμίες ουδετερότητας, καταργούμε σταθερές αξίες, που διέπουν την κοινωνία! Η επιβολή νέων όρων δήθεν αντιρατσιστικού υποβάθρου οδηγούν στην κατάλυση θεμελιωδών αρχών και συμπερασμάτων βασικών επιστημονικών κλάδων.
Στην Ελλάδα η βιβλιογραφία πάνω στο συγκεκριμένο θέμα είναι εξαιρετικά φτωχή και ελλιπής ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που αναφέρουν ότι το σύστημα παρουσιάζει ορισμένες “αγκυλώσεις” αναφορικά με την ευρεία κάλυψη τέτοιων θεμάτων και δεν είναι ακόμα απαλλαγμένη από φίλτρα νεοταξικής διάθεσης.
Μιχαήλ Γιγουρτάκης
Κλινικός Ψυχολόγος BSc (Hons), MSc
Τομεάρχης Ψυχικής Υγείας Ελληνική Λύση
