Η παιδική κακοποίηση είναι ένα φαινόμενο που πηγάζει δυστυχώς από πολλά αίτια.
Είναι επόμενο λοιπόν, ότι είναι αδύνατον να υπάρξει μία και μοναδική λύση για τον έλεγχό της.
Το γεγονός ότι ο μεγάλος αριθμός των αρνητικών συνεπειών της στην ανάπτυξη των παιδιών, δεν περιορίζεται μόνο στην νηπιακή και στην παιδική ηλικία, αλλά αφήνει τα σημάδια του και στην ενήλικη ζωή τους, καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την αντιμετώπισή της.
Πρέπει να επισημάνουμε ότι ο πραγματικός αριθμός των κακοποιημένων παιδιών είναι πολύ μεγαλύτερος από εκείνον που παρουσιάζεται.
Η μεγάλη πλειοψηφία των περιστατικών κακοποίησης – παραμέλησης των παιδιών θα παραμείνουν σε γνώση των οικείων του περιβάλλοντος του παιδιού ή κάποιου προσώπου εμπιστοσύνης.
Ακόμα περισσότερα δεν θα αποκαλυφθούν ποτέ σε κανέναν άλλον, πέραν του θύματος και του θύτη.
Σύμφωνα μάλιστα με τη μεγαλύτερη επισκόπηση ερευνών που διεξήχθη για το θέμα αυτό, από το πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και το πανεπιστήμιο της Νότιας Ουαλίας, την οποία και θα προσκομίσω στα πρακτικά, τα παιδιά που βιώνουν κακοποίηση ή παραμέληση, είναι τουλάχιστον δύο έως τρεις φορές πιο πιθανό να επιχειρήσουν μια αυτοκτονία στη μετέπειτα ζωή τους.
Η κακοποίηση αφήνει τα σημάδια της στην ευαίσθητη και ευάλωτη παιδική ψυχή και οι γονείς πρώτα από όλα αλλά και το ευρύτερο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον, οφείλουν να είναι σε εγρήγορση αλλά και πλήρως ενημερωμένοι για τις ενδείξεις κακοποίησης, ώστε να επέμβουν άμεσα, γρήγορα και αποτελεσματικά.
Ο αντίκτυπος των συνεπειών στη ζωή των κακοποιημένων παιδιών θα καθοριστεί και από την ύπαρξη των προστατευτικών ή των επιβαρυντικών μετέπειτα παραγόντων.
(;) Βέβαια, πώς γίνεται να μιλάμε για ουσιαστική αντιμετώπιση του φαινομένου όταν ο Υπεύθυνος Προστασίας Ανηλίκων, ο οποίος θα ορίζεται σε κάθε μονάδα των Φορέων Παιδικής Προστασίας, θα επιλέγεται χωρίς συγκεκριμένα κριτήρια, μιας και δεν υπάρχει σχετική αναφορά, αλλά απλώς θα είναι αποτέλεσμα της επιλογής του διευθυντή της μονάδας ή του φυσικού προσώπου που διευθύνει τον οικείο Φορέα Παιδικής Προστασίας;
(;) Ή όταν μιλάμε για το γεγονός ότι το κώλυμα απασχόλησης προσωπικού σε Φορείς Παιδικής Προστασίας, περιλαμβάνει μόνο συγκεκριμένα εγκλήματα και όχι οποιοδήποτε έγκλημα.
Γι’ αυτά χρειάζεται βεβαίως πλήρης διαφάνεια.
Και όχι ας πούμε να βλέπουμε να συνεδριάζει στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων το Εθνικό Συμβούλιο Προσχολικής Αγωγής και Διαπαιδαγώγησης!
Ή να φέρνετε αδιαφανείς και φωτογραφικές διατάξεις, όπως εκείνη για τους μέντορες, οι οποίοι θα επιλέγονται με βάση τα προσόντα και την εμπειρία τους και θα προσλαμβάνονται με συμβάσεις έργου.
(;) Ποια προσόντα και ποια εμπειρία;;
(;) Μας τα κρατάτε κρυφά;
Αλγεινή εντύπωση προκαλεί η διάταξη στην οποία αναφέρεται ότι στο πλαίσιο του προγράμματος «Κυψέλη», με το αναλυτικό ωρολόγιο καθημερινό πρόγραμμα και την τακτική παρακολούθηση και αξιολόγηση των βρεφών και των νηπίων των σταθμών, εκείνα επί της ουσίας θα «φακελώνονται», καθώς θα τηρείται για το καθένα ατομικός φάκελος.
Λέτε γενικά και αόριστα ότι: «Ο σταθμός λαμβάνει όλα τα απαραίτητα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για την προστασία των προσωπικών δεδομένων».
(;) Ποια θα είναι αυτά τα μέτρα;
Όταν μιλάτε για την προστασία των βρεφών και των νηπίων μας, θα πρέπει να είστε απολύτως συγκεκριμένοι.
Σημαντικά ζητήματα, όπως οι σταθμοί που θα συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα ή το έτος έναρξης της καθολικής εφαρμογής του Προγράμματος «Κυψέλη» σε όλους τους σταθμούς της χώρας, θα αποφασίζονται με υπουργικές αποφάσεις.
Εν συνόλω, η παιδική κακοποίηση αποτελεί ένα διαχρονικό φαινόμενο, συνοδεύει όλες τις ιστορικές περιόδους και λαμβάνει χώρα σε όλες τις κοινωνίες με διάφορες μορφές.
Ωστόσο, μόλις τις τελευταίες δεκαετίες αποτέλεσε αντικείμενο προβληματισμού και θέμα προς διερεύνηση από την επιστημονική κοινότητα.
Η αδυναμία πολλές φορές να εντοπιστεί η κακοποίηση και η ελλιπής καταγραφή των περιστατικών αποτελούν προβλήματα που πρέπει να εκλείψουν.
Οι κοινωνίες με ισχυρή κοινωνική συνοχή οφείλουν να προσφέρουν προστατευτική επίδραση και μειώνουν τον κίνδυνο της βίας, ακόμη και όταν οικογενειακοί παράγοντες κινδύνου είναι παρόντες.
Εμπειρίες κακοποίησης και έντονου στρες στα τρία πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού, μπορούν να επηρεάσουν ανεπανόρθωτα την ανάπτυξη του νευρικού του συστήματος, καταστρέφοντας εκατομμύρια νευρώνων και συνάψεων του εγκεφάλου.
Οι βλάβες που προκαλούνται από τις τραυματικές εμπειρίες της πρώιμης παιδικής ηλικίας επιδρούν αρνητικά στη σύνθετη σκέψη, στη μνήμη και στη συμπεριφορά, απορυθμίζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου και επηρεάζουν τα άλλα συστήματα του οργανισμού.
Η πρωτογενής πρόληψη θα πρέπει να επικεντρώνεται στους θεσμούς, στο ευρύ κοινό και στα ίδια τα παιδιά.
