Ο Βασίλης Βιλιάρδος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, κατά τη συζήτηση στην Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου στις 03/10/2022, του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών «Κύρωση Συμφωνίας Αεροπορικών Μεταφορών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Κρατών μελών της, αφενός και του Κράτους του Κατάρ, αφετέρου».
Έγιναν οι εξής παρατηρήσεις:
– Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Σύμβαση εντάσσεται στα πλαίσια της ήδη ευρείας συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Κατάρ, όπου διακινήθηκαν 6,3 εκατομμύρια επιβάτες το 2019. Το ενδιαφέρον δε φαίνεται να είναι κυρίως η επιχειρηματική συνεργασία, παρέχοντας ένα είδος πρόσβασης στην εσωτερική αγορά της Ευρώπης για τις αεροπορικές εταιρείες του Κατάρ, με δεδομένο το ότι η Συμφωνία είναι Ενωσιακή και προφανώς δεσμευτική, καθώς επίσης οφείλει να εξεταστεί τι ακριβώς σημαίνει σε επιχειρηματικό επίπεδο για τη χώρα μας, ξεκινώντας από μερικά βασικά στοιχεία για το Κατάρ με την επισήμανση πως υπάρχουν ενδεχόμενες ευκαιρίες και επιφυλάξεις.
– Το Κατάρ είναι μία μικρή και πλούσια χώρα του περσικού κόλπου, η οικονομία του οποίου τα τελευταία χρόνια στηρίζεται στις εξαγωγές LNG, ενώ θεωρείται ο δεύτερος ή τρίτος μεγαλύτερος κάτοχος αποθεμάτων φυσικού αερίου και εξαγωγέας διεθνώς. Παράγει βέβαια παραδοσιακά πετρέλαιο, αλλά τα αποθέματά του εξαντλούνται, ενώ σήμερα, μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, αποτελεί κυριολεκτικά το μήλον της έριδος όσον αφορά τη σύναψη συμβολαίων για LNG. Εντούτοις, αυτή τη στιγμή δεν έχει περισσότερη παραγωγή για να υποκαταστήσει τη Ρωσία, αφού υπάρχουν περιορισμοί στην ταχύτητα αύξησης της δυναμικότητάς του.
– Σύμφωνα με δηλώσεις του Κατάρ μπορεί να στείλει LNG μόνο μέσω των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά μετά από το 2024.
-Το ΑΕΠ της Ελλάδας και του Κατάρ είναι περίπου το ίδιο, ενώ πριν από τα μνημόνια το ελληνικό ΑΕΠ ήταν διπλάσιο, εύλογα βέβαια, αφού ο πληθυσμός μας είναι τετραπλάσιος, ενώ το LNG …. σε μεγάλο βαθμό το ΑΕΠ της χώρας. Τετραπλάσιο, όμως, είναι επίσης το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του Κατάρ.
– Σε σχέση τώρα με την QATAR AIRWAYS, η οποία θεωρείται η τρίτη μεγαλύτερη παγκοσμίως σε CARGO, μετά τις εξειδικευμένες FedEx και UPS, είναι πολύ μεγαλύτερη από την AEGEAN, ενδεχομένως όμως θα μπορούσαν να συνεργαστούν σε τοπικό επίπεδο, αφού η AEGEAN δεν είχε αεροσκάφη μεγάλων αποστάσεων και μεγεθών, αλλά επεκτείνεται μετά την τεράστια παραγγελία των μικρών AIRBUS A320.
– Στη Σύμβαση τώρα, τι σημαίνει στο Προοίμιο ότι θα διερευνηθούν τρόποι διευκόλυνσης της πρόσβασης σε κεφάλαια για τον κλάδο των αεροπορικών μεταφορών;
– Πώς συμβάλλει η Σύμβαση και πού αποσκοπεί; Μήπως έχει υποσχεθεί επενδύσεις η QATAR επιπλέον των ήδη υφισταμένων της στην BRITISH AIRWAYS και στην AIR ITALY;
– Η Σύμβαση πάντως δίνει την εντύπωση πως δεν αφορά τόσο την παροχή υπηρεσιών, όσο τη διαμόρφωση ενός κλίματος χαλαρότερου ανταγωνισμού, με τελικό στόχο τις εξαγορές από την QATAR.
– Στο άρθρο 1, στον ορισμό διαπίστωσης επάρκειας αερομεταφορέα που επιτυγχάνεται από ικανοποιητική χρηματοοικονομική ικανότητα και επαρκή διαχειριστική εμπειρογνωσία, πώς διαπιστώνεται αλήθεια, με ποια κριτήρια;
– Όσον αφορά την αεροπορική μεταφορά που περιλαμβάνει προγραμματισμένες και έκτακτες υπηρεσίες, η δυνατότητα εκτέλεσης έκτακτων δρομολογίων από την πλευρά του Κατάρ, όπως επίσης στάθμευσης ελεύθερα μεταξύ των αεροδρομίων της χώρας, μπορεί να κρύβει κινδύνους, με δεδομένη τη στενή σχέση του Κατάρ με την Τουρκία. Ποιος θα τα ελέγχει όλα αυτά, η ΑΠΑ;
– Σε σχέση με το άρθρο 2, φαίνεται πως το όφελος για την Ελλάδα θα είναι μόνο τα έσοδα διέλευσης, επίσης, η εξυπηρέτησή μας ενδεχομένως, για πτήσεις προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, εάν η «Qatar» προγραμματίζει στάσεις στην Ελλάδα.
– Όσον αφορά την Ελλάδα, ποιος θα επιβλέπει τον ανταγωνισμό, η ΑΠΑ εξ αποστάσεως αφού δεν είναι στα αεροδρόμια, η ΥΠΑ ή η Επιτροπή Ανταγωνισμού;
– Εύλογα τώρα παρέχεται η δυνατότητα στήριξης ενός αερομεταφορέα, κάτι που όμως δεν επέτρεψε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την «Ολυμπιακή», αλλά πρόσφατα το επέτρεψε για την «AEGEAN». Σε άλλες ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες, βέβαια, δίνονται χρήματα έναντι μετοχών, κάτι που δεν συνέβη με την «AEGEAN», που στηρίχτηκε ως γνωστόν με τα warrants, προφανώς εξαιτίας των στενών σχέσεων που έχει με την Κυβέρνηση, αλλιώς δεν εξηγείται.
– Στο θέμα του Cargo, με δεδομένο ότι η «Qatar» έχει πολύ μεγάλη δραστηριότητα, θα πρέπει να ελέγχονται, τόσο τα φορτία που διέρχονται, θυμίζοντας την πτώση του ουκρανικού με τα πυρομαχικά, όσο και αυτά στο έδαφος, για την αποφυγή λαθρεμπορίου κλπ..
– Στο άρθρο 18, προβλέπεται η συνεργασία για την προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών, κάτι που είναι αόριστο, σχετικά με το ποια δικαιώματα περιλαμβάνει.
– H συμφωνία είναι αρκετά αόριστη, ως προς τους ορισμούς και το κόστος, ενώ αν και δημιουργεί κάποιες ανησυχίες σε ορισμένα σημεία της, παρέχει περιθώρια απόκλισης, με βάση τις συνθήκες σε κάθε χώρα, κάτι που ελπίζουμε να εκμεταλλευτεί η κυβέρνηση.